Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Behlül Dânâ‘nın zekası ve hazır cevaplılığı, kendisini küçük düşürmeye çalışanlara karşı nasıl savunacağını çok iyi bilirdi. Halife Hârun Reşit‘in yanında yaşanan bu olay, Behlül’ün hem espri anlayışını hem de keskin zekasını gözler önüne seriyor.
Hikaye
Bir gün Behlül, Halife Hârun Reşit‘in yanında oturmuştu. Bazı büyük ve saygın kimseler de halifenin yanında yer almışlardı. Her zaman olduğu gibi halife yine Behlül’e takılmak istedi.
O sırada ahırdan kişneme sesleri duyuldu. Halife Behlül’le alay etmek için:
“Git bak bakalım bu hayvan ne diyor, galiba seninle bir işi var” dedi.
Behlül ahıra gidip geldi ve şöyle dedi:
“Efendi, sana ‘yazık değil mi bu eşeklerle oturmuşsun? Çabucak oradan ayrıl yoksa eşeklikleri sana da tesir edebilir!’ diyor.”
Hikayenin İnceliği
Bu kısa ama etkili diyalog, Behlül Dânâ‘nın söz ustalığının mükemmel bir örneğidir. Halife kendisini küçük düşürmek için hayvanlarla konuşabileceğini ima etmiş, ancak Behlül bu durumu tersine çevirerek hem kendini savunmuş hem de ince bir eleştiri yapmıştır.
Behlül’ün cevabındaki hikmet şurada: Halife onu hayvanlarla konuştuğu için küçümsemişti, ancak o da bu durumu fırsata çevirerek, mecliste bulunanları dolaylı yoldan eleştirmiş oldu. Aynı zamanda halifenin kendisini de bu eleştiriden muaf tutmadığını, ancak bunu çok ince bir şekilde yaptığını görüyoruz.
Mesajın Değeri
Bu hikaye, birkaç önemli noktaya dikkat çekiyor:
Zeka ve Hazır Cevaplılık: En zor durumda bile aklını kullanabilen kişi, kendini savunabilir ve durumu lehine çevirebilir.
Eleştirinin İnceliği: Doğrudan saldırmak yerine, ince ve akılcı yollarla mesajını verebilmek bir sanattır.
Samimiyet ve Cesaret: Behlül, gücü elinde bulunduranlara karşı bile doğruları söylemekten çekinmez, ancak bunu akıllıca yapar.
Bu olay, Behlül Dânâ‘nın sadece bir hikmet sahibi değil, aynı zamanda keskin zekası ve espri anlayışıyla toplumsal eleştirisini yapabilen bir kişilik olduğunu gösteriyor. Onun bu tavrı, güçlülerin karşısında ezilenler için de bir umut ışığı olmuştur.
